ΩΡΛ Ενηλίκων

Χαρακτηρίζουμε ως βαρηκοΐα την απώλεια της ακοής. Ανάλογα το βαθμό που μειώθηκε η ακοή, η βαρηκοΐα χαρακτηρίζεται ως: ελαφρά, μέτρια, βαριά και κώφωση.

Αποτελεί ένα κοινό θέμα υγείας που επηρεάζει την καθημερινότητα, την ποιότητα ζωής ακόμα και τον ψυχισμό του ατόμου. Συχνά θεωρείται δευτερεύον πρόβλημα γιατί συχνά κάποιος μπορεί να μην γνωρίζει ότι έχει απώλεια ακοής, αφού η επιδείνωσή της γίνεται σταδιακά με την ηλικία. Εκτός εάν εκδηλωθεί νωρίς ή είναι τέτοιου βαθμού που δημιουργεί πρόβλημα στην επικοινωνία, οπότε γίνεται γρήγορα αντιληπτή.

Πως μπορεί να καταλάβει κάποιος ότι έχει μειωμένη ακοή 

Η απώλεια ακοής μπορεί να συμβεί ξαφνικά ή σταδιακά. Συνήθη συμπτώματα και σημεία είναι :

• Παρακολουθείτε δυνατά τηλεόραση ή ακούτε πολύ δυνατά μουσική
• Ζητάτε συχνά να σας επαναλάβουν τι σας λένε
• Δυσκολεύεστε να ακούσετε συνομιλίες άλλων, όταν βρίσκεστε ειδικά σε θορυβώδες περιβάλλον
• Δημιουργούνται παρεξηγήσεις με τους άλλους που σχετίζονται με την λεκτική επικοινωνία και την ανταπόκρισή σας
• Πρέπει να συγκεντρωθείτε πολύ για να ακούσετε τι σας λένε και αυτό σας αγχώνει ή εκνευρίζει. Θεωρείτε ότι οι άλλοι ” δεν μιλάνε καθαρά”
• Κάνετε συχνά χειλεοανάγνωση (αναγνωρίζετε τις λέξεις κοιτώντας, για να καταλάβετε)
• Συχνά μαζί με την μειωμένη ακοή ακούτε και βουητά (εμβοές)

Η απώλεια της ακοής επηρεάζει διαφορετικά εάν αφορά μόνο το ένα αυτί, από ότι και τα δύο.

Αιτίες που μειώνουν την ακοή:

• Απότομη απώλεια ακοής μπορεί να εμφανιστεί λόγω βλάβης από ξαφνικό πολύ δυνατό θόρυβο (ακουστικό τραύμα) ή μετά από λήψη φαρμάκων που έχουν βλαπτική επίδραση στη ακοή (ωτοτοξικά)
• Απότομη απώλεια ακοής στο ένα αυτί, μπορεί να εμφανιστεί λόγω λοίμωξης ή κάκωσης με διάτρηση στο τύμπανο ή σε νόσο του Meniere (κυμαινόμενα επεισόδια βαρηκοΐας με ίλιγγο και εμβοές). Άλλος συνήθης λόγος είναι η απόφραξη από κυψελίδα του εξωτερικού πόρου στο αυτί ή λόγω δυσλειτουργίας της ευσταχιανής σάλπιγγας (σωληνίσκος επικοινωνίας αυτί-μύτης)
• Σταδιακή απώλεια ακοής προκαλείται με την πάροδο του χρόνου καθώς μεγαλώνουμε (πρεσβυακουσία) ή λόγω χρόνιας έκθεσης σε δυνατό θόρυβο
• Σταδιακή μείωση της ακοής στο ένα αυτί από κάποια χρόνια πάθηση του αυτιού π.χ. σε ωτοσκλήρυνση, χρόνια ωτίτιδα με χολοστεάτωμα κτλ.

Ο έλεγχος της ακοής περιλαμβάνει:

• Επίσκεψη στο ΩΡΛ ιατρείο
• Αναλυτικό ιστορικό υγείας και έκθεσης σε παράγοντες κινδύνου δηλαδή σε θόρυβο, αγωγή με φάρμακα (πιθανή ωτοτοξικότητα) χρόνια ωτίτιδα κτλ.
• Η εξέταση της ακοής γίνεται με το ακοόγραμμα. Το ακοομετρικό διάγραμμα αποκαλύπτει ακριβώς το πόσο ακούτε (σε ένταση ήχου) σε κάθε μία συχνότητα από τις απαραίτητες για την ομιλία (από 125-8000Hz) στο κάθε αυτί. Εάν χρειαστεί στην διάρκεια της ωτοσκόπησης μπορεί να προηγηθεί καθαρισμός του αυτιού από κυψελίδα.
• Το τυμπανόγραμμα και η μέτρηση του ηχητικού αντανακλαστικού είναι συμπληρωματικές εξετάσεις που ολοκληρώνουν τον ακοολογικό έλεγχο.

Όταν κανείς αντιληφθεί ότι δεν ακούει καλά ή δεν διακρίνει τι του λένε ή εργάζεται χρόνια σε θορυβώδες περιβάλλον, θα πρέπει οπωσδήποτε να ελέγξει την ακοή του.

Αντιμετώπιση της απώλειας ακοής

Η απώλεια ακοής και η αντιμετώπισή της είναι ανάλογη της αιτίας. Μπορεί να αντιμετωπιστεί με ιατρικούς χειρισμούς π.χ.καθαρισμός κυψελίδας, φάρμακα (κορτιζόνη, αντιβίωση) χειρουργική επέμβαση π.χ. μυριγγοτομή, αναβολεκτομή κτλ. ή χρήση ακουστικού βαρηκοΐας ή κοχλιακό εμφύτευμα.

Χρήσιμες συμβουλές για την πρόληψη της απώλειας ακοής

• Αποφύγετε τους δυνατούς θορύβους και ιδίως την παρατεταμένη έκθεση στον θόρυβο
• Χρησιμοποιείτε ακουστικά καλής ποιότητας για να ακούτε μουσική. Μην αυξάνετε την ένταση >60% της μέγιστης έντασης. Μειώστε τον χρόνο που χρησιμοποιείτε τα ακουστικά. Διακόψετε τη χρήση τους για λίγα λεπτά κάθε φορά. Βοηθάει να ¨ξεκουραστεί το αυτί¨.
• Εάν στην εργασία σας εκτίθεστε σε δυνατούς ήχους, προστατέψτε την ακοή σας φορώντας ωτοασπίδες ή αλλάξτε θέση
• Σε αθλητικές εκδηλώσεις, συναυλίες κτλ. σταθείτε μακρυά από την πηγή του θορύβου, ή κάνετε μικρά διαλείμματα λεπτών από τον δυνατό ήχο
• Μην χρησιμοποιείτε μπατονέτες ή άλλα αντικείμενα για καθαρισμό στα αυτιά σας
• Ρυθμίστε φαρμακευτικά, υποκείμενα νοσήματα που επηρεάζουν την ακοή όπως ο διαβήτης, οι παθήσεις του θυρεοειδούς, αυτοάνοσα κτλ.