Παιδιατρική ΩΡΛ

Επίσταξη (ρινορραγία)

Ρινορραγία ή επίσταξη είναι η απώλεια αίματος από τη μύτη η οποία συμβαίνει όταν ένα αιμοφόρο αγγείο του βλεννογόνου, σπάσει. Συνήθως προέρχεται από τα πολύ λεπτά αγγεία “σαν τρίχες” που εντοπίζονται στο μπροστινό τμήμα της μύτης (αγγειακή κηλίδα) κοντά στα ρουθούνια. Τα αγγεία αυτά λόγω της κατασκευής τους είναι εύκολο να καταστραφούν. Σπάνια στα παιδιά, αιμορραγεί κάποιο μεγάλο αγγείο από το πίσω μέρος της μύτης. Η ρινορραγία είναι συχνή στην παιδική ηλικία και παρόλο που τρομάζει παιδιά και γονείς, δεν αποτελεί σοβαρό θέμα. Μετά την εφηβεία, συνήθως εξαφανίζεται.

Τι προκαλεί ρινορραγία στα παιδιά 

  • τραυματισμός στη μύτη μετά από συχνό ¨σκάλισμα¨ ή πολύ δυνατό φύσημα της μύτης
  • ξένο σώμα στη μύτη
  • κρυολόγημα ή αλλεργική ρινίτιδα
  • ξηρός αέρας λόγω κλίματος
  • ξηρότητα από τη θέρμανση του σπιτιού η οποία προκαλεί στέγνωμα της μύτης, ρωγμές και ξηρές εκκρίσεις
  • πιο σπάνια, διαταραχή στη πήξη του αίματος ή αιματολογικά νοσήματα

Αρκετά συχνά δεν υπάρχει κάποια εμφανής αιτιολογία.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ρινορραγίας 

  • Αίμα που στάζει ή τρέχει από τη μύτη
  • Συνήθως στάζει το ένα ρουθούνι. Όταν το αίμα προέρχεται από κάποιο αγγείο ψηλά στο εσωτερικό της μύτης η μύτη τρέχει και από τις δύο πλευρές
  • Μπορεί να συνυπάρχει πόνος ή άλλα συμπτώματα

Πως γίνεται η διάγνωση της ρινορραγίας στα παιδιά

Αρχικά λαμβάνετε το ιατρικό ιστορικό του παιδιού και το ιστορικό που σχετίζεται με το επεισόδιο της ρινορραγίας -δηλαδή αν προηγήθηκε κάποια κάκωση ή τραυματισμός στη μύτη. Αν υπάρχουν συμπτώματα κρυολογήματος ή αλλεργίας ή κάποιο αντικείμενο μέσα στο ρουθούνι (ξένο σώμα) κτλ. Η ρινοσκόπηση είναι η εξέταση που αποκαλύπτει:

  • κάποιο σημείο ενεργού αιμορραγίας ή ένα πήγμα στο ρινικό βλεννογόνο από ρινορραγία που προηγήθηκε
  • αν η αιμορραγία προέρχεται από το μπροστινό ή το πίσω μέρος της μύτης (κατατοπίζει για την μέθοδο αντιμετώπισης)
  • την συνύπαρξη ρινίτιδας κτλ. σαν αιτία της επίσταξης

Η επισκόπηση του στοματο-φάρυγγα καταδεικνύει την κάθοδο αίματος στο φάρυγγα. Σε κάποιες περιπτώσεις συνιστάται ειδικός εργαστηριακός έλεγχος.

Η αντιμετώπιση στο ΩΡΛ ιατρείο της αιμορραγίας από τη μύτη. Γίνεται ως εξής:

  • καυτηριασμός με νιτρικό άργυρο στο σημείο που αιμορραγεί αφού πρώτα χρησιμοποιηθεί τοπικό αναισθητικό
  • τοποθέτηση επιπωματισμού (ειδικό ταμπόν) μέσα στο ρουθούνι
  • συνδυασμός των δύο παραπάνω
  • αφού γίνει επίσχεση της αιμορραγίας χορηγείται μαλακτική αλοιφή π.χ. βαζελίνη, για επάλειψη τοπικά για μεγάλο χρονικό διάστημα
  • σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να γίνει οπίσθιος επιπωματισμός (απαιτεί νοσηλεία) και περαιτέρω διερεύνηση.

Προληπτικά μέτρα για τις συχνές ρινορραγίες 

  • Τοποθέτηση υγραντήρα στο παιδικό δωμάτιο. Βοηθάει να αποφευχθεί η ξηρότητα στην ατμόσφαιρα. Απαιτείται όμως πάντα σχολαστικό τακτικό καθάρισμα για να μην αναπτυχθούν μικρόβια ή μούχλα.
  • Χρήση μικρής ποσότητας βαζελίνης ή εφυγραντικής αλοιφής εσωτερικά στη μύτη, σε κάθε ρουθούνι. Βοηθάει να μην στεγνώνει ο βλεννογόνος.
  • Χρήση φυσιολογικού ορού για ρινοπλύσεις ώστε να μην συσσωρεύονται ξερές βλέννες
  • Αντιμετώπιση της ρινίτιδας και της αλλεργικής ρινίτιδας-ιδίως- που αυξάνει την ευαισθησία, ευνοώντας την επίσταξη.

Πάντως, όπως και στους ενήλικες η ρινορραγία θεωρείται ιατρικό επείγον. Αν η μύτη του παιδιού σας εξακολουθεί (παρά τις προσπάθειές σας να την σταματήσετε) να τρέχει ή χάνεται μεγάλη ποσότητα αίματος ή το παιδί φαίνεται αδύναμο, απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό στον γιατρό σας.